Σπερχειός

Ποιοτικά Χαρακτηριστικά

• 1998-2015
• 1989-1998

Ποταμός Σπερχειός, ή Αλαμάνα (τελευταίο τμήμα), ή Αγριομέλας, ή Ελλάδας (μεσαίωνας)

Ποταμός της ανατολικής Στερεάς, στο νομό Φθιώτιδος, πηγάζει από τον Τυμφρηστό σε υψόμετρο 2.300 m και εκβάλλει στο Μαλιακό κόλπο. Το συνολικό του μήκος φτάνει τα 82 km.

Η λεκάνη απορροής του καλύπτει έκταση 1.517 km2, το μέσο ετήσιο ύψος βροχοπτώσεων στην περιοχή είναι 850 mm, ο μέσος ετήσιος όγκος υετού 1.290 x 106 m3, η δε μέση ετήσια απορροή των υδάτων του εκτιμάται σε 290x106 m3. Με τα νερά του αρδεύονται περί τα 35.000 στρέμματα με ανοιχτές διώρυγες στην περιοχή Ανθήλης-Μεγάλης Βρύσης.

Διασχίζει το νομό Φθιώτιδας και δέχεται τα νερά των Βαρδουσίων ορέων και της Οίτης. Κυριότεροι παραπόταμοι είναι οι Ρουστιανίτης, Βιτολιώτης, Βίστριζας, Γοργοπόταμος και Ασωπός.

Είναι πλούσιος σε φερτές ύλες, με τις οποίες προσχώνει τον Μαλιακό κόλπο. Χάρις τις προσχώσεις αυτές τα άλλοτε «στενά των Θερμοπυλών», στα οποία έγινε η περίφημη ομώνυμη μάχη κατά των Περσών τον 50 αιώνα π.Χ., και βρίσκονται μεταξύ των απολήξεων του Καλλιδρομίου και της ακτής του Μαλιακού κόλπου, που τότε είχαν πλάτος ολίγων μέτρων, σήμερα φθάνουν σε πλάτος τα 5-6 χιλιόμετρα και είναι ως επί το πλείστον ελώδη.

Γνωστές μάχες είναι, ακόμα, αυτή του Σπερχειού (996), παρά τα λουτρά της Υπάτης, μεταξύ των Βυζαντινών του Νικηφόρου Ουρανού και των Βουλγάρων του τσάρου Σαμουήλ, στην οποία νίκησαν οι Βυζαντινοί, καθώς και η μάχη στη γέφυρα της Αλαμάνας (Απρίλιος 1821), μεταξύ των Ελλήνων και των Τούρκων του Κιοσσέ Μεχμέτ και του Ομέρ Βρυώνη, όπου νίκησαν οι Τούρκοι και αιχμαλωτίσθηκε ο Αθανάσιος Διάκος, ο οποίος θανατώθηκε στη Λαμία.