Αχελώος

Ποιοτικά Χαρακτηριστικά

• 1998-2015
• 1980-1997

Ποταμός Αχελώος, ή Ασπροπόταμος

Ποταμός της δυτικής Ελλάδας, πηγάζει από το όρος Λάκμος και εκβάλλει στο Ιόνιο Πέλαγος. Το μήκος φτάνει τα 220 km, και είναι ο δεύτερος σε μήκος ποταμός της χώρας. Την ονομασία του σε Ασπροπόταμο την οφείλει στη λευκή λάσπη που μεταφέρει από τη ζώνη του φλύσχη εώς στις εκβολλές του.

Η λεκάνη απορροής του καλύπτει έκταση 5.572 km2, το ύψος της μέσης ετήσιας βροχόπτωσης είναι 1.620 mm, ο μέσος ετήσιος όγκος υετού 8.860 x 106 m3, η δε μέση ετήσια απορροή του εκτιμάται σε 7.800 x 106 m3 νερού.

Τροφοδοτείται από τα νερά των ρευμάτων και ποταμών Άσπρος, Λεπενίτσα, Ξεροπλατάνια, Κομναϊτικο, Βακαριώτη, Βασαλάκα, Καπραλία, Νέγκρη, Κούτσουρο, Καλή Πηγή, Παφρώνη, Βατακιάδα, Καμπουργιανίτικο, Πλατανιάς, Αγραφιώτη, Μέγδοβα, Ίναχο και μέσω της διώρυγας Διμήκου δέχεται τα πλεονάζοντα νερά των λιμνών Τριχωνίδας και Λυσιμαχίας.

Έχει υποστεί ουσιαστικές αλλοιώσεις από την κατασκευή των υδροηλεκτρικών φραγμάτων για την παραγωγή ενέργειας και την άρδευση όπως της: Μεσοχώρας με ωφέλιμη χωρητικότητα 228 x 106 m3 νερού, Συκιάς με 502 x 106 m3, από το οποίο θα γίνει και η εκτροπή μέσω σήραγγας 600 x 106 m3 νερού προς τη Θεσσαλία, Κρεμαστών με 4.700 x 106 m3, Καστρακίου με 1.000 x 106 m3, Ταυρωπού με 400 x 106 m3 και Στράτου με 150 x 106 m3.

Από τα νερά του ποταμού αρδεύονται περί τα 370.000 στρέμματα γεωργικής γης.

Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Αχελώος θεωρείται ο σπουδαιότερος ποτάμιος θεός, γιος του Ωκεανού και τις Τηθύος, πατέρας των Νυμφών και των Σειρήνων. Ο Όμηρος μάλιστα τον βάζει πριν από τον Ωκεανό που είναι η αρχή του παντός. Η θάλασσα, οι πηγές, τα ποτάμια και τα νερά που ξεπετιούνται από τη γη μπορούσαν επίσης να πηγάζουν από τον Αχελώο.

Γνωστή είναι και η πάλη του Ηρακλή με τον Αχελώο για την κατάκτηση της Δηϊάνειρας, κόρης του Οινέα. Κατά την πάλη, ο Ηρακλής έσπασε το κέρατο του Αχελώου που είχε τη μορφή ταύρου. Ο Ηρακλής επέστρεψε στον ηττημένο Αχελώο το σπασμένο κέρατο και σε αντάλλαγμα έλαβε το Κέρας της αίγας Αμάλθειας, που είναι το σύμβολο της Αφθονίας. Σύμφωνα με την ερμηνεία του μύθου, η νίκη του Ηρακλή συνδέεται με την κατασκευή αντιπλημμυρικών και αποστραγγιστικών έργων στην Παραχελωίτιδα περιοχή και το κέρας της Αμάλθειας συμβολίζει τη γόνιμη γη που προήλθε από την κατασκευή των έργων αυτών.

Χάρις τη δράση του ποταμού Αχελώου αλλά και του Εύηνου δημιουργήθηκε το σύστημα των λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου και Αιτωλικού. Οι εκβολές του Αχελώου και οι λιμνοθάλασσες αποτελούν ένα μοναδικό οικοσύστημα με σημαντική οικολογική αξία και προστατεύονται από τη συνθήκη Ραμσάρ. Ιδιαιτερότητα εμφανίζει η χλωρίδα και η πανίδα της περιοχής λόγω της κυριαρχίας του υγρού στοιχείου.